فصل بهار در کنار تمام زیبایی هایی که دارد، می تواند به دلیل گرده افشانی گل ها روزهای سختی را برای برخی افراد که مبتلا به آلرژی های فصلی هستند، به همراه داشته باشد.
یکی از عمده ترین مشکلاتی که گرده افشانی گل ها برای این دسته از افراد می تواند داشته باشد، عطسه، آبریزش و خارش بینی و قرمزی چشم ها است.
آلرژی ها در فصول مختلف سال به ویژه در فصل بهار و پاییز بیشتر ظاهر می شود و مشکلات زیادی ازجمله عطسه های متوالی را در فرد ایجاد می کند.
نجم الدین کلانتری فوق تخصص آسم و آلرژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان در این مورد گفت: آلرژی ها بر دو نوع فصلی و دایمی تقسیم بندی می شوند. آلرژی های دایمی که در تمام طول سال علایم آن در فرد وجود دارد و آلرژی های فصلی که مخصوص فصل خاصی است اما در برخی از ایام سال نیز در فرد شدت می یابد.
وی در مورد آلرژی های فصل بهار اظهار داشت: برخی افراد به گرده گل ها، درخت ها و چمن ها حساسیت دارند و از آنجایی که در فصل بهار میزان گرده افشانی گل ها بیشتر است، این نوع آلرژی ها نیز شیوع بیشتر می یابد؛ به همین دلیل به اصطلاح به آن آلرژی بهاره یا آلرژی فصلی می گویند.
وی یادآور شد که آلرژی چند علامت خاص مانند خارش، آبریزش و گرفتگی بینی و عطسه دارد، البته تمام این علایم در افراد مبتلا دیده نمی شود و ممکن است فردی تنها یکی از این علایم را داشته باشد.
از سوی دیگر علایم آلرژی به علایم بیماری سرماخوردگی بسیار شباهت دارد و در بسیاری از موارد با سرماخوردگی به خصوص در افرادی که برای اولین بار آلرژی در آنها بروز کرده است ، اشتباه گرفته می شود.
به طور کلی در صورتی که علایم ذکر شده بیش از دو هفته طول بکشد، فرد دچار آلرژی شده است و نباید داروهای سرماخوردگی مصرف شود. البته علایمی مانند خارش بینی، چشم ها و پوست بدن از علایم مشخصه آلرژی است و در سرماخوردگی فرد با چنین علایمی روبه رو نمی شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان در این مورد توضیح داد: آلرژی چند مشخصه خاص دارد که می توان از طریق آنها این بیماری را تشخیص داد؛ مهمترین این علایم تب است. در آلرژی تب ایجاد نمی شود اما در عفونت ها و سرماخوردگی ها تب، خستگی و بدن درد در فرد بروز می کند.
کلانتری افزود: طولانی شدن و تکرار زیاد علایمی مانند عطسه و آبریزش بینی و یا بروز این دسته از علایم در شرایط و یا محیط های خاص نشان دهنده بیماری آلرژی است.
درمان آلرژی اهمیت بسیار زیادی دارد چراکه اگر این بیماری کنترل نشود، بتدریج پیشرفت و در مسیر مجرای تنفسی التهاب ایجاد می کند و به این ترتیب فرد مستعد ابتلا به آسم می شود.
اگرچه از روش های درمانی متعددی برای درمان آلرژی استفاده می شود اما هیچ یک از این روش ها درمان قطعی نیستند و تنها موجب تسکین علایم بیماری می شوند.
متخصص آسم و آلرژی در این مورد گفت: برای مقابله با آلرژی های فصلی بهترین کار این است که دو تا سه هفته پیش از شروع فصل فرد به پزشک مراجعه و درمان خود را شروع کند.
کلانتری یادآور شد که برخی داروها که برای این دسته از بیماران تجویز می شود تنها علایم بیماری را کنترل می کند. در آلرژی های بهاره بهتر است فرد در طول روز از حضور در محیط های باز خودداری کند، پس از ورود به خانه دست و صورت خود را شسته و لباس ها را تعویض و در محیط های باز از عینک هایی با شیشه بزرگ و ماسک های فیلتردار استفاده کند.
وی ادامه داد: همچنین درها و پنجره های خانه باید بسته باشد، اتاق خواب تهویه مناسبی داشته باشد و لباس های شسته شده برای خشک شدن در فضای آزاد قرار داده نشود.برخی از مواد غذایی، عطرها و بوها نیز محرک است و می تواند علایم آلرژی را به ویژه در افرادی که دارای آسم هستند، تشدید کند.
وی اظهار داشت: بهترین درمان برای آلرژی استفاده از روش ایمونوتراپی است؛ در این روش آزمایش خاصی از فرد گرفته می شود تا حساسیت فرد به نوع ماده آلرژی زا تشخیص داده شود. سپس آن ماده خاص را که فرد نسبت به آن آلرژی دارد مانند گرده گل ها را به تدریج ازطریق تزریق وارد بدن می کنند تا بیمار نسبت به آن حساسیت زدایی شود.
به گفته وی، این ماده تزریقی به اصطلاح ?واکسن? گفته می شود اما سیستم عملکردی آن با واکسن متفاوت است؛ این ماده را علاوه بر تزریق می توان از طریق خوراکی و قرص های زیرزبانی نیز استفاده کرد.
کلانتری خاطرنشان کرد : گاهی دوره درمان آلرژی به طریق ایمونوتراپی دو تا سه سال به طول می انجامد تا به طور کلی آلرژی در بدن فرد ریشه کن شود.در ایران نیز این روش به کار برده می شود اما تنها به طریق تزریقی استفاده می شود.
?محمود موحدی? فوق تخصص ایمونولوژی آسم و آلرژی نیز علت حساسیت های فصلی در فصل بهار را گرده افشانی گیاهان عنوان کرد و گفت: حساسیت فصلی ناشی از گرده افشانی گیاهان به تناسب شرایط جغرافیایی و گیاهان آلرژی زای مناطق مختلف کشور متفاوت است.
وی گفت : حساسیت به گرده گیاهان در فصول مختلف سال تفاوت دارد. گرده افشانی درختان در بهار، علف ها و چمن ها در تابستان و درختچه ها و علف های هرز در فصل پاییز موجب بروز حساسیت های فصلی می شود.
?مژگان صفری? فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی نیز در مورد عوامل آلرژی زا اظهار داشت: مبتلایان به حساسیت فصلی با شروع گرده افشانی گل ها و گیاهان علایم خود را نشان می دهند؛ در این حالت نگه داری گلدان های کوچک در فضای منزل، پرندگان و حیوانات خانگی مانند جوجه، اردک، گربه و سگ آلرژی را شدت می بخشد.
وی همچنین تاکید کرد که حساسیت فصلی تنها مخصوص فصل بهار نیست بلکه در تابستان و پاییز با خوردن بعضی از میوه ها مانند هندوانه، خربزه، انگور، گوجه فرنگی و توت فرنگی ممکن است ظاهر شود.
به طور کلی باید گفت آلرژی زمینه ارثی و ژنتیکی دارد اما عوامل محیطی می تواند آن را از حالت بالقوه به حالت بالفعل درآورد؛ مصرف غذاهای آماده و افزایش آلودگی های محیطی به ویژه در شهرهای صنعتی موجب شده است هر سال شاهد افزایش چشمگیر تعداد مبتلایان به انواع آلرژی در کشور باشیم.
آلرژی می تواند به صورت ناگهانی یا تدریجی ایجاد شود و کمتر از چند دقیقه یا بیشتر از چند سال ادامه داشته باشد. بنابراین به نظر می رسد بهترین راه پیشگیری همان دوری از عوامل آلرژی زا باشد.